صبح روز یكشنبه 24 تیرماه خبر مهمی بر روی خروجی خبرگزاری‌ها و رسانه‌ها قرار گرفت. خبر حاكی از جلسه‌ی مهم رهبر انقلاب با هیئت دولت بود؛ جلسه‌ای خارج از برنامه‌های از پیش معین‌شده‌ی رهبر انقلاب. تا به حال، رهبر انقلاب معمولاً در هر سال، یك یا نهایتاً دو بار با «كابینه‌ی دولت» دیدار می‌كردند؛ یك دیدار در ماه مبارك رمضان، و در كنار سایر دیدارهای رمضانی ایشان بود كه عمده‌ی آن نیز به نهج‌البلاغه‌خوانی و ذكر توصیه‌های اخلاقی و رفتاری مدیران و مسئولان طراز اول اجرایی كشور اختصاص می‌یافت، و یك دیدار هم در شهریورماه و هم‌زمان با هفته‌ی دولت كه معمولاً رهبر انقلاب ضمن برشمردن برخی از محاسن و معایب دولت، توصیه‌هایی اجرایی برای پیشبرد بهتر امور به هیئت دولت می‌فرمودند. اما حالا در واپسین روزهای تیرماه، رهبر انقلاب، دیدار دیگری را خارج از روال مذكور ترتیب دادند.

جالب آنكه برخلاف دو دیدار قبل كه معمولاً درخواست برگزاری آن از سوی هیئت دولت به رهبر انقلاب داده شده بود، این بار رهبر انقلاب هیئت دولت را برای حضور و برگزاری جلسه فراخواندند.

محتوای جلسه از چه قرار بود؟
با نگاهی به محتوای منتشرشده از این جلسه، مشخص می‌شود كه رهبر انقلاب با توجه به «شرایط خطیر» كنونی كشور در حوزه‌ی اقتصادی، دغدغه‌ی تشكیل این دیدار برای حل مشكلات برزمین‌مانده در این حوزه را داشته‌اند. این مشخص است كه شرایط حاضر كشور، شرایط ویژه‌ای است و دشمن در برنامه‌ی خود سه نوع فشار را در نظر گرفته است: «فشار اقتصادی، فشار روانی و فشار عملی.»(1397/3/14) هدف دشمن از این سه فشار، به زانو در آوردن مردم و مسئولین كشور است؛ هدف، اختلال در دستگاه محاسباتی مسئولان برای القای «وضعیت بحرانی» و تفكر «نمی‌توان و نمی‌شود» به آنان است.

رهبر انقلاب اما دقیقاً مبتنی بر امكانات و ظرفیت‌های واقعی كشور در نقطه‌ی مقابل این تفكر قرار دارند. از نظر ایشان درست است كه وضعیت كشور با چالش‌هایی همراه است اما بدان معنا نیست كه كشور در «انسداد» یا «بن‌بست» قرار دارد. «این راه، چالش دارد؛ اما راه باز است، بن‌بست وجود ندارد. هدف جبهه‌ی مخالف نظام اسلامی و انقلاب اسلامی و دشمن ما این است كه راه را بن‌بست نشان بدهد. خودشان هم میگویند ما بایستی این كارها را بكنیم، این فشارها را وارد كنیم، این محاصره را بكنیم، این تحریم را بكنیم، تا مسئولان جمهوری اسلامی در محاسبات خودشان تجدیدنظر كنند. من عرض میكنم؛ ملاحظه‌ی واقعیّتها نه‌فقط موجب میشود ما در محاسبات گذشته‌مان تجدیدنظر نكنیم، بلكه ما را به درستىِ راهی كه پیمودیم و راهی كه انقلاب جلوی ما گذاشته، مطمئن‌تر میكند.»(1391/5/3) اما چگونه می‌توان از این گردنه عبور كرد و به قله‌ی مقصود رسید؟

1. داشتن انگیزه و روحیه قوی
اولین نكته، داشتن «روحیه‌ی قوی، انگیزه، شجاعت و عزم راسخ»(1397/4/24) است. «همه‌ی مدیران دولتی باید در مقابل مشكلات با تحرّك بیشتر و با احساس مسئولیّت مضاعف عمل كنند.»(1397/4/24) پس واضح است كه در این شرایط برای حل مشكلات كشور نباید اكتفا به كارهای معمولی روزمره كرد؛ حل مشكلات، شدنی است، به شرط آنكه تلاش و كار مسئولان هم، تلاشی انقلابی و شبانه‌روزی باشد.

2. فرماندهی واحد اقتصادی
نكته‌ی دوم آنكه در زمانه‌ی جنگ، باید قرارگاه فرماندهی ثابتی وجود داشته باشد كه همه‌ی بخش‌ها اقدامات خود را با آن هماهنگ كنند، وگرنه ممكن است هر یك از جبهه‌ها به سلیقه‌ی شخصی عمل كرده و خدای نكرده حتی منجر به صدمات به جبهه‌ی خودی شوند. در جنگ اقتصادی امروز نیز، ستاد فرماندهی جنگ اقتصادی، «تیم اقتصادی» دولت است. این تیم اقتصادی دولت است كه برای جلوگیری از صدمات و لطمات به اقتصاد كشور، باید «میان‌دار» و محور اصلی كار و تحرك باشد. چرا كه «بر طبق قانون اساسی، رئیس‌جمهور از امكانات بسیار گسترده‌ای در كشور برخوردار است؛ خیلی از كارها را می‌توانند انجام بدهند؛ از این امكاناتی كه در اختیار دارند استفاده كنند، ظرفیت‌های داخلی را بالفعل كنند.»(1396/3/14) مضافاً اینكه رهبر انقلاب، برای تسهیل بیشتر امورات، با راه‌اندازی «شورای عالی هماهنگی اقتصادی سه قوه» بر محور شخص «رئیس‌جمهور» عملاً دست دولت را برای حل مشكلات اقتصادی كشور بازتر كرده‌اند.

3. چشم ندوختن به نقطه‌های خیالی
نكته‌ی سوم آنكه تجربه‌ی برجام نشان داد كه معطل كردن اقتصاد و افكار عمومی جامعه، به موضوعی كه افسار آن در اختیار كشور نیست، عملاً موجب اتلاف وقت و عقب‌ماندگی از كارها است. پس حالا نیز به جای چشم دوختن به «نقطه‌های خیالی» چون بسته‌ی پیشنهادی اروپا (كه البته بعید است با توجه به اظهارنظرهای مقامات اروپایی، آبی از آن برای كشور گرم شود) ظرفیت‌ها و استعدادهای كشور را فعال كرد.

4. چاره‌اندیشی برای حل سوءمدیریت‌های داخلی
نكته‌ی آخر هم اینكه بسیاری از مشكلات كشور، نه ناشی از دشمنیِ دشمنان، كه به دلیل كم‌كاری‌ها و سوءمدیریت‌های داخلی است، آن‌چنان‌كه آقای رئیس‌جمهور هم در همین دیدار روز یكشنبه، در گزارش خود به رهبر انقلاب، به آن اشاره كرده و گفت: برخی مسائل همچون اشكالات نظام بانكی و نقدینگی، ارتباطی با تحریم و فشارهای خارجی ندارد و از گذشته وجود داشته است.

این‌ها مسائلی هستند كه اتفاقاً بر سر آن، اجماع همه‌ی خبرگان و كارشناسان فن نیز وجود دارد؛ مسائلی كه حل آنان به طریقه‌ی درست، می‌تواند تا حد زیادی، موجبات شكوفایی اقتصادی را فراهم كند. جالب آنكه رهبر انقلاب نیز در بیان «راهكارها»ی خود برای حل مشكلات اقتصادی كشور، بر موضوعاتی كه حل آنان به چگونگی اقدامات مسئولان كشوری (نه دشمن بیرونی) ارتباط دارند اشاره فرمودند؛ موضوعاتی چون: «تهیه‌ی نقشه‌ی راه اقتصادِ باثبات»، «تقویت بخش خصوصی»، «ضرورت برخورد قاطع با متخلفان»، «اِشراف و اِعمال قدرت دولت بر مبادلات مالی»، «جدی گرفتن سیاست‌های اقتصاد مقاومتی»، «اقدام بهنگام و علاج واقعه قبل از وقوع»، «مبارزه‌ی واقعی با فساد»، و «حرف زدنِ رودرروی مسئولان با مردم و بیان شرایط».

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای:«به مشكل نظام بانكی به‌طور جدّی باید رسیدگی بشود؛ این حرفی است كه همه میزنند. ... در نظام بانكی و مشكل نقدینگی‌ای كه الان در كشور وجود دارد، اگر چنانچه ما میتوانستیم با هنرِ هدایت این نقدینگی به كارهای سازنده و مفید، كشور را پیش میبردیم، این نقدینگی نعمت بزرگی بود؛ الان یك بلای بزرگی است؛ واقعاً یك چیز خیلی خطرناكی است.

... این رقم نقدینگی خیلی رقم فوق‌العاده‌ای است؛ هم رقمش خیلی بالا است، هم رشدش زیاد است؛ 1500 هزار میلیارد یك چیز افسانه‌ای است.

... به نظر من مسئله‌ی بانك‌ها و بخصوص تكیه‌ی روی مسئله‌ی نقدینگی احتیاج دارد به یك كارگروه دانا، حسّاس، پُركار، خطرپذیر و شجاع؛ دولت یك كارگروهی تشكیل بدهد. ... یك كارگروه قویّ فعّالِ شب‌وروزكار، معیّن بشوند فقط برای اینكه فكر كنند ببینند با مسئله‌ی بانك‌ها و با مسئله‌ی نقدینگی چه‌جوری بایستی برخورد كنند؛ بخشهای جذّابی را برای جذب نقدینگی در نظر بگیرند كه البتّه یك فهرستی به من داده شده. ... نگذاریم كه این نقدینگی سرازیر بشود به طرف ارز و به طرف طلا و به طرف مسكن و به طرف كالاها، كه خب طبعاً به هرجا كه این نقدینگی رو كند و هجوم بیاورد، پدر آن منطقه درمی‌آید. ... البتّه كارگروهی كه بخواهند بنشینند و هفته‌ای یك جلسه داشته باشند، فایده‌‌ ندارد؛ باید یك كارگروه دائمِ شبانه‌روزی از آدمهای فعّال تشكیل بشود، بنشینند واقعاً كار كنند، فكر كنند، سرِ یك ماه، دو ماه، سه ماه یك برنامه‌ی كاری روشنی مشخّص كنند و بیاورند بدهند به آقای رئیس‌جمهور، دستور اقدام داده بشود و بلافاصله مشغول عمل بشوند؛ ... یعنی یك‌چنین چیزی لازم است...». 1397/04/24