كارشناسان و صاحب نظران سیاسی در جریان نشست تخصصی بررسی دیپلماسی منطقه‌ای ایران بر نقش مهم و تأثیرگذار سیاست خارجی در تقویت جبهه مقاومت در منطقه تأكید كردند.
خبرگزاری مهر، گروه بین الملل - رامین حسین آبادیان: در بستر رخدادهای بین المللی و منطقه‌ای و شكل گیری دولت سیزدهم در كشور، ظرفیت‌های دیپلماسی منطقه‌ای مورد توجه واقع شده است. از این منظر می‌بینیم، از لبنان و سوریه گرفته تا عراق، یمن، افغانستان، قفقاز و اخیراً نیز تلاش برای تقویت مذاكرات دوجانبه ایران و عربستان، دیپلماسی منطقه‌ای اهمیتی جدی برای جمهوری اسلامی پیدا كرده است. به عبارت دیگر، منطق راهبردی منطقه گرایی و توجه به همسایگان واجد اقداماتی از آن دست در راستای تقویت ارتباط با همسایگان، تنش زدایی در روابط و تلاش برای تقویت ظرفیت‌ها خصوصاً دیپلماسی اقتصادی است.
اهمیت دیپلماسی اقتصادی دولت سیزدهم با همسایگان خود در منطقه باعث شد تا خبرگزاری مهر با مشاركت رادیو گفت و گو میزگردی را با هدف تجزیه و تحلیل این وضعیت، جدیدترین رخدادهای منطقه و ظرفیت‌های دیپلماسی منطقه‌ای برگزار كند.
در این برنامه كه به پرسش‌های مهمی از جمله چگونگی جایگاه و نقش دیپلماسی منطقه‌ای در چارچوب استراتژی دیپلماسی اقتصادی در سیاست خارجی ایران، پاسخ داده شد، آقایان سید رضا صدرالحسینی، كارشناس ارشد منطقه، محمد مهدی شریعتمدار، رایزن فرهنگی سابق ایران در لبنان و صلاح فحص، نماینده جنبش أمل لبنان در ایران به تحلیل و ارزیابی پیرامون دیپلماسی منطقه‌ای ایران پرداختند.
سید رضا صدر الحسینی در این نشست تخصصی تصریح كرد: ما باید به مسأله دیپلماسی منطقه‌ای در سیاست خارجی دولت جمهوری اسلامی ایران یك نگاه همه جانبه در تمامی ابعاد داشته باشیم. این بدان معناست كه سیاست باید زمینه را برای اقتصاد و اقتصاد باید زمینه را برای فرهنگ فراهم سازد. در این میان، سیاست، اقتصاد و فرهنگ باید زمینه را برای مهمترین حوزه یعنی امنیت، فراهم كنند.
صدر الحسینی عنوان كرد: یكی از محورهای اصلی سیاست خارجی دولت كنونی جمهوری اسلامی ایران، موضوع اقتصاد است. واقعیت این است كه در طول سالهای گذشته به ظرفیت اقتصادی در حوزه سیاست خارجی توجه چندانی نشده است. توسعه و تعمیق روابط اقتصادی بخش عمده‌ای از سیاست خارجی دولت كنونی جمهوری اسلامی ایران را تشكیل می‌دهد. این رویكرد و این نوع بازیگری در سیاست خارجی می‌تواند در آینده شكل گیری نظام بین الملل مؤثر باشد.
كارشناس ارشد مسائل منطقه یادآور شد: اگر به رویكردهایی كه در قالب برنامه‌های دولت سیزدهم در حوزه سیاست خارجی ارائه شدند، نگاه كنیم به خوبی درخواهیم یافت كه بخش قابل توجهی از ابعاد و زوایای مختلف سیاست خارجی دولت كاملاً شفاف است. امروز موضوع «ایجاد توازن» در عرصه سیاست خارجی با قوت مطرح است. این بدان معناست كه ما می‌توانیم با كشورهای شرقی و غربی به صورت همزمان روابط متناسب و متوازنی داشته باشیم.
صدر الحسینی همچنین اظهار داشت: در این میان، ارتباط با كشورهای آفریقایی و كشورهای آمریكای لاتین نیز از اهمیت بسزایی برخوردار است. باید به این نكته توجه داشت كه «تنش زدایی» با تلاش برای «حل و فصل» اختلافات كاملاً متفاوت است. ما در طول 8 سال گذشته سیاست «تنش زدایی» را در پیش گرفتیم اما به نتیجه‌ای نرسیدیم. در واقع، سیاست تنش زدایی نتیجه‌ای جز ذلت و شكست به دنبال نخواهد داشت.
در ادامه نوبت به محمد مهدی شریعتمدار، رایزن فرهنگی سابق ایران در لبنان رسید تا سخنانی را پیرامون دیپلماسی منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران مطرح كند. وی گفت: سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر آرمان‌های انقلاب اسلامی و اصول كلی سیاست خارجی است. این بدان معناست كه ماهیت سیاست خارجی ما را مجموعه‌ای از عوامل از جمله آرمان‌های انقلاب و اصول كلی سیاست خارجی، تشكیل می‌دهند.
رایزن فرهنگی سابق جمهوری اسلامی ایران در لبنان تصریح كرد: امروز آمریكایی‌ها باید این واقعیت را بپذیرند كه جهان تك قطبی دیگر به پایان رسیده است. ظهور قدرت‌های جدید در جهان موجب شكل گیری جهان چند قطبی شده است. به عنوان نمونه، شكل گیری جنبش عدم تعهد، پیمان شانگهای و سازمان‌ها و نهادهای مختلف در سراسر جهان، موجب شده است تا جهان از حالت تك قطبی خارج شود.
این مقام سابق جمهوری اسلامی ایران در لبنان تأكید كرد: تلاش جمهوری اسلامی ایران برای امضای توافقنامه 25 ساله با چین نشأت گرفته از یك نگاه به شرق است. نگاه به شرق كه در تلاش برای همكاری با چین و روسیه و نیز عضویت در پیمان‌های منطقه‌ای نمود پیدا كرده است، می‌تواند ماهیت نقش آفرینی جمهوری اسلامی ایران را تغییر دهد.
وی عنوان كرد: تلاش برای ایجاد موازنه میان شرق و غرب در سیاست خارجی دولت جدید جمهوری اسلامی ایران می‌تواند راه برون رفت از برخی معضلات سیاست خارجی‌مان باشد. در حال حاضر، زمینه برای تقویت روابط جمهوری اسلامی ایران با همسایگان آن وجود دارد. مجموعه همسایگان ایران بازار خوبی برای نقش آفرینی تهران در عرصه همكاری‌های اقتصادی هستند. ایران می‌تواند از این ظرفیت برای عبور از تحریم‌ها بهره برداری كند.
پس از محمد مهدی شریعتمدار، نوبت به «صلاح فحص» نماینده جنبش أمل در جمهوری اسلامی ایران رسید تا در جریان یك گفتگوی تلفنی زنده در نشست تخصصی دیپلماسی منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران، مشاركت داشته باشد. فحص در سخنانی تصریح كرد: در ابتدا می‌خواهم به این نكته اشاره كنم كه اصل و اساس مشكلات در سراسر منطقه به وجود رژیم صهیونیستی در آنجا باز می‌گردد.
نماینده جنبش أمل در جمهوری اسلامی ایران یادآور شد: مشكل اینجاست كه رژیم صهیونیستی همواره برای بسط نفوذ خود در منطقه تلاش می‌كند. صهیونیست‌ها همواره به دنبال آن هستند تا اراضی بیشتری را تحت اشغال خود درآورند. با این حال، مقاومت به عنوان سدی بزرگ در برابر رژیم صهیونیستی ایستاده است و اجازه تحقق اهداف آن را نمی‌دهد.
این شخصیت لبنانی عنوان كرد: در حال حاضر، مقاومت در لبنان، سوریه، ایران، یمن، فلسطین و عراق به صورت یكپارچه در برابر آمریكا و رژیم صهیونیستی صف آرایی كرده‌اند تا مانع از تحقق اهداف آنها در منطقه شوند. دشمن صهیونیستی نیز از تلاش‌ها برای توطئه چینی علیه مقاومت دست برنمی دارد. صهیونیست‌ها در طول سالیان متمادی گذشته متحمل شكست‌های فراوانی در عرصه‌های نظامی و امنیتی شده‌اند.
وی افزود: به عنوان نمونه می‌توان به شكست بزرگ رژیم صهیونیستی در جنگ 33 روزه اشاره كرد. البته آنها پیش از جنگ مذكور نیز متحمل شكست‌های دیگری در برابر مقاومت شده بودند.
وی گف: رژیم صهیونیستی پس از آنكه به این نتیجه رسید كه در برابر مقاومت لبنان راه به جایی نمی‌برد، به سراغ سوریه رفت تا مقاومت را در آنجا از پای درآورد. صهیونیست‌ها در ابتدا به دنبال آن بودند تا طی 2 هفته دولت سوریه را از قدرت ساقط كنند.
صلاح فحص همچنین تصریح كرد: با این حال، رژیم صهیونیستی در سوریه نیز زمین‌گیر شد و نتوانست ضربه‌ای به مقاومت وارد سازد. پس از شكست در برابر لبنان و سپس سوریه، اتاق فكری متشكل از مقامات آمریكایی، اروپایی، صهیونیستی و برخی كشورهای حاشیه خلیج فارس تشكیل شد. طرف‌های شركت كننده در اتاق فكر مذكور به این نتیجه رسیدند كه باید فشارها علیه رأس مقاومت یعنی جمهوری اسلامی ایران را تشدید كنند تا تمامِ محور مقاومت تضعیف شود.
صلاح فحص گفت: اعمال تحریم‌های اقتصادی گسترده علیه جمهوری اسلامی ایران در همین چارچوب قرار دارد. در واقع، آمریكا، غرب، رژیم صهیونیستی و كشورهای عربی با هدف راه اندازی یك جنگ اقتصادی تمام عیار، به اعمال تحریم‌های گسترده علیه تهران روی آوردند. من با اطمینان می‌توانم بگویم كه اگر این تحریم‌ها علیه كشور دیگری به جای ایران اعمال شده بود، آن كشور حتی یك سال هم نمی‌توانست زیر بار فشارهای ناشی از تحریم‌ها دوام بیاورد.
این شخصیت لبنان اظهار داشت: در لبنان نیز همین سیاست مشابه علیه بیروت به كار گرفته شد. از یك سال و نیم پیش یك جنگ اقتصادی تمام عیار علیه لبنان آغاز گشت. از یك سال و نیم پیش تاكنون قیمت لیر در برابر دلار به شدت سقوط كرد. آمریكایی‌ها، غربی‌ها و برخی كشورهای عربی در عرصه جنگ اقتصادی تلاش كردند اینگونه القاء كنند كه اگر مقاومت دست از دخالت در اقتصاد بردارد و نیز سلاح خود را روی زمین بگذارد، همه مشكلات حل و فصل می‌شوند.
صلاح فحص افزود: هدف اصلی و اساسی دشمنان از ترویج این القائات، تفرقه افكنی میان مردم و مقاومت بوده و هست. آنها پس از اینكه در هدف خود مبنی بر فروپاشی مقاومت از خارج ناكام ماندند، اكنون به فكر فروپاشی آن از داخل افتاده‌اند. درست به همین دلیل است كه در چارچوب جنگ اقتصادی فراگیر، تلاش می‌كنند تا لبنانی‌ها را در برابر مقاومت قرار دهند.
