خبرگزاری فارس؛ شگردهای رسانه‌ای در علوم شناختی|تكنیك 65: صعود و سقوط

گاهی یك موضوع كوچك كه می تواند علت یك بحث طولانی میان موافق و مخالف ایجاد كند در رسانه پر رنگ می شود. در این شیوه خبر رسانی، رسانه های بیگانه از یك شگرد جالب استفاده می كنند كه به آن «صعود و سقوط» می گویند.

1400/09/15
|
11:25

خبرگزاری فارس- گروه رسانه: گاهی وقت ها خبر آنقدر زرد است كه اصلا ارزش خبری ندارد اما در رسانه به آن پرداخته می شود. همچنین گاهی یك موضوع كوچك كه می تواند علت یك بحث طولانی میان موافق و مخالف ایجاد كند در رسانه پر رنگ می شود و هزاران نظر در زیر خبر تولید می شود. در این شیوه خبر رسانی، رسانه های بیگانه از یك شگرد جالب استفاده می كنند كه به آن ”صعود و سقوط“ می گویند.

رسانه ها برای بقای خود تنها نیاز به موافق ندارند گاهی مخالفان با اینكه ظاهرا او را محكوم می كنند اما به بقا و محبوبیت رسانه ( آن) كمك می كنند. اینجاست كه اهمیت كاربرد شگرد ”صعود و سقوط“ خود را بیشتر نمایان می كند.

علیرضا داودی كارشناس‌ ارشد رسانه و علوم شناختی در گفتگو با فارس، ضمن تشریح كاركرد رسانه‌ های فارسی زبان بیگانه درخصوص تكنیك ” صعود و سقوط “ گفت: اگر بخواهیم راجع به علوم شناختی در حوزه رسانه ای صحبت كنیم ، حدود و ثغورش همین دو تكنیك است، اصطلاحا اول تكینك صعود و دوم تكنیك سقوط است.

داودی افزود: تكنیك صعود مشتمل بر درجات 45 ،180،90، 270 و 360 درجه است و همینطور تكنیك سقوط مشتمل بر همین درجات 45 ،180،90، 270 و 360 درجه است.

كارشناس‌ ارشد رسانه و علوم شناختی گفت: از آنجایی كه علوم شناختی علوم فرآیندهاست و نه فرآورده به صورت صرف، خود طراحی مسیر فرآیند یا مسیر فرآیند ، برای صعود است یا مسیر فرآیند برای سقوط است.

داودی ادامه داد ضریب تكنیك صعود و تكنیك سقوط در عملیات شناختی منبعث از سیاست گذاری و هدف گذاری و كیس هایی است كه به هدف تبدیل می شوند.

او گفت: به اندازه ضریب اهمیت ، این درجات كاهش پیدا می كند ، البته نكته اینجاست كه هر چه ضریب افزایش پیدا می كند ، یعنی كم اهمیت تر است، یعنی وقتی می گوییم صعود 45 درجه در حوزه عملیات شناختی ، 45 نسبت به 360 خیلی كمتر است اما ضریب اهمیتش خیلی بیشتر است ، چون نزدیك به نقطه شروع است، بنابراین هر چی از نقطه شروع بیشتر فاصله می گیرد ، ضریب اهمیت آن كمتر میشود اما وسعت دربرگیری آن بیشتر می شود و این لزوما بخاطر اهمیت نیست ، بخاطر وایرال و قدرت وایرال كردن آن است.

كارشناس‌ ارشد رسانه و علوم شناختی افزود: شما در حال حاضر یك رسانه ای را دارید مثلا تحت عنوان شبكه ایران اینترنشنال ، ایران اینتر نشنال دوست دارد كه خود را به عنوان یك رسانه ی مولد علیه ایران ، در اهداف خیلی كلان به مخاطب تحمیل كند.

داودی ادامه داد مسئله ای تحت عنوان واكسن را شروع به كار كردن می كند، مثلا یكی از مقامات ایران، واكسن می زند درخصوص واكسن آنجائی كه می گوید این ها واكسن نما هستند ، تو حالت 45 درجه است ، می خواهد ذهن مخاطب را نسبت به صحت این اتفاق ساقط كند اما یك باره روی 180 درجه عنوان می كند آن كسی كه آمده واكسن می زند، زیر لباسش یك لباس رنگ آبی دارد كه شبیه پُلیور است ، مگر در تابستان كسی پلیور می پوشد؟ پس می خواهد ذهن را ساقط كند ، در صورتی كه مخاطب طرح این مطلب شروع به خندیدن می كند.

داودی افزود: ظاهرا رسانه در آنجا ذهن را ساقط كرده است اما بلعكس ذهن رسانه را ساقط می كند بنابراین ذهنی كه توان ساقط كردن رسانه را دارد ، خودش را برتر می بیند اما نكته اینجاست كه رسانه یك مفهوم و یك تردید قابل بررسی كردن در ذهن مخاطب كاشته است، رسانه این مطلب را به قصد از اعتبار ساقط كردن موضوع ، مطرح می نماید.

كارشناس‌ ارشد رسانه و علوم شناختی ادامه داد اما مخاطبی كه مرتب در این خصوص كامنت می گذارد ، ناخواسته باعث صعود اعتبار آن رسانه به لحاظ اینتراكتیو شدن می شود بنابراین در بحث تكنیك صعود و سقوط خیلی مواقع رسانه برای سوپراینتراكتیو كردن خود، با استفاده از علوم شناختی این بحث صعود و سقوط از 45 درجه تا 360 درجه استفاده می كند.

داودی افزود: در حوزه صعود و در حوزه سقوط وقتی از 180 درجه عبور می كند ، آن رسانه سوپر اینتراكتیو می شود دیگر فقط اینتراكتیو و یا تعاملی نیست ، بلكه تعاملی و میدانی است، رسانه در این مقطع می تواند خودش را تبدیل به یك اكت در میدان كند البته به شرطی كه توانمندی میدانی در حوزه اقدامی را انجام بدهد پس در حوزه ی علوم شناختی این گام اول است.

كارشناس‌ ارشد رسانه و علوم شناختی ادامه داد اما گام دوم در زنجیره اتصال و انبساط در حوزه عملیات شناختی ، مجری شبكه بی . بی . سی یك پیامی را رسانه ای می كند مثلا فرزاد فرح زاد، این پیام را خودِ فرح زاد از چه كسی گرفته است ؟ از بی . بی . سی، بی . بی . سی هم پیام منتشر می كند، به موازات آن دویچه وله، همین پیام را به یك رنگ دیگر منتشر می كند از طرف دیگر رادیو فردا همان پیام را با یك ادبیات دیگری منتشر می كند، شبكه من و تو همان پیام را بصورت تصویری انتشار می دهد، شبكه ایران اینترنشنال عكس نوشته آن را منتشر می كند و قص علی هذا...

داودی گفت: مخاطب وقتی در این زنجیره قرار می گیرد ذهنش منبسط می شود، حال در این گردونه یا نسبت به یك موضوعی، صعود پیدا می كند ( یعنی هیجان پیدا می كند ) و یا نسبت به یك موضوعی سقوط پیدا می كند یعنی یخ می زند، پس اصل این تكنیك عملیات شناختی در تعامل میان رسانه ها برای گردش آن پیام خاصی است كه مد نظر دارند.

كارشناس‌ ارشد رسانه و علوم شناختی ادامه داد وقتی كه وزارت خارجه رژیم صهیونیستی به زبان فارسی ، همان پیام را منتشر می كند كه فرزاد فرح زاد می زند، ناگهان مخاطب می گوید پس این خبر مهم است پس توالی و تكرار، صعود و ارتفاع در ذهن مخاطب پیدا می كند البته به میزان اهمیت موضوع در 45 درجه نگه می دارد و بعضا برای پمپاژ و بزرگ نمایی آن تا 360 درجه هم آن را بالا می برد اما لزوما دنبال تاثیرگذاری نیست و به دنبال صعود و یا سقوط مطلب است.

شگردهای رسانه ‌های بیگانه برای تغییر ذهن مخاطب فارسی زبان هر روز بیشتر می ‌شود، شناختن و درك این جنگ شناختی قسمتی از سواد رسانه‌ای مورد نیاز امروز ایران‌مان است. بنابراین رسانه ‌ها تلاش می كنند مطابق اهدافی كه دارند در این فرآیند دخالت كنند. ایجاد، تغییر یا تقویت باورها، از كاركردهای رسانه ها در همراه سازی مخاطبان است.

مجموعه برنامه كوتاه ”روایت رنگ‌ها“ روایتی از تكنیك ‌های جنگ شناختی است كه در شبكه رادیوییِ رادیو گفت و گو تولید و پخش می شود.

تكنیك ‌های رسانه‌ ای در دنیای امروز وارد فضای علوم شناختی شده است از این رو رادیو گفت و گو مجموعه برنامه‌ای 90 قسمتی برای آشنایی مخاطبان با این تكنیك‌ ها را تدارك دیده است.
”روایت رنگ‌ها“ نام این مجموعه برنامه‌ی تخصصی در حوزه علوم شناختی با محوریت شگردهای رسانه‌ای در انحراف افكار عمومی است كه ماموریت این شبكه، در جریان ‌سازی موثر بر نخبگان و كنشگران جامعه ایرانی را محقق كرده است.

این مجموعه برنامه كه در قالب ساختارهای نوین طراحی و تولید شده، در هر قسمت و در گفت و گو با دكتر علیرضا داودی كارشناس مسائل رسانه و متخصص علوم شناختی، با رویكردی تخصصی و تحلیلی و با مصداق‌های عینی به افشای تكنیك‌ های رسانه‌ های بیگانه و معاند در جهت تخریب ذهن مرم ایران می پردازد.

روایت رنگ‌ها هر روز ساعت 11:55 دقیقه از رادیو گفت و گو موج اف ام ردیف 103.5 مگاهرتز تقدیم علاقه‌مندان می‌شود.

دسترسی سریع