كارشناسان حوزه رسانه معتقدند؛ فروپاشی قدرت مطلق آمریكا ذیل خیزش جهانی است كه نشانه بارز آن را در جنبش دانشجویان دانشگاه كلمبیا دانست، البته رسانه های بیگانه از زمان طوفان الاقصی مجبور به عقبگرد شدند.
به گزارش مشرق، برنامه امواج شبهه در گفت‌وگو با دكترحمیده طباطبایی (استاد دانشگاه و پژوهشگر رسانه)، دكتر ابراهیم شكوری (خبرنگار اسبق صدا و سیما و نیویورك و كارشناس مسائل بین الملل) و دكترعلیرضا داودی (كارشناس و تحلیل گر حوزه رسانه) به بررسی اصول رسانه‌های بیگانه از كودتا علیه دموكراسی تا دموكراسی كودتاگران پرداخت.
***مقابله صهیونیسم با جنبش دانشجویان آمریكایی
شكوری با اشاره به چگونگی نحوه برخورد رسانه و پلیس آمریكا با جنبش دانشجویی در دانشگاه كلمبیا آمریكا گفت: جنبش «همبستگی با مردم غزه» خواهان توقف سرمایه گذاری این دانشگاه در شركت های تسلیحاتی وابسته به اسرائیل هستند. اما اینكه چه می‌شود در یك هفته اخیر، شدت گرفتن اعتراضات دانشجویان آمریكایی به اقدامات رژیم اشغالگر صهیونیستی و اعدام 400 تن در بیمارستان الشفاء بر می‌گردد، بیمارانی كه با بدن‌های پانسمان شده و سرم بر دست توسط این رژیم اعدام شدند.
وی ادامه داد: علی رغم تلاش‌های این رژیم برای رسانه‌ای نشدن این اتفاق در مجامع جهانی، قشر نخبگانی دانشگاه، اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه كلمبیا آمریكا نسبت به اقدامات این رژیم تحصن كرده و دست به اعتراض زدند. جالب توجه این است كه دانشجویان این دانشگاه از وضعیت اقتصادی خوبی برخوردار هستند و فرزندان مقامات ارشد سیاسی و نفتی كشورهای معروف جهان می باشند.
شكوری افزود: گروه آپارتاید دایوست دانشگاه كلمبیا، خواهان بازگشت وجوه ارائه شده از چندین سازنده سلاح و شركت‌های فناوری است كه با دولت اسرائیل تجارت می‌كنند. دانشجویان دانشكده‌های مختلف نسبت به سرمایه‌گذاری فكری و علمی از صنایع وابسته به رژیم صهیونیستی كه نفع رژیم در آن است معترض و خواهان توقف آن هستند.
خبرنگار اسبق صدا و سیما و نیویورك و كارشناس مسائل بین الملل گفت: صهیونیست‌ها در بازه زمانی كوتاه حكومت‌داری‌شان، با كمك دروغ بزرگ هلوكاست بگونه‌ای زمینه سازی كردند كه خود را مظلوم نشان دهند و بدین طریق بتوانند اقدامات جنایت‌گرانه خود را پیش ببرند، بسیاری از این دانشجویان معتقد هستند كه اسرائیل در غزه در حال پیاده‌سازی هلوكاست است. این اتفاقات در كف میدان در حال رخ دادن است اما شیوه پوشش دهی رسانه‌های غربی و تلاش این رسانه‌ها در وارونه نمایی نكته‌ای است كه حائذ اهمیت است.
***مشروعیت زدایی آمریكا به كمك آپارتاید دایوست كلمبیا
طباطبایی در ادامه گفت‌وگو به شیوه برخورد رسانه‌های بیگانه فارسی زبان و غیر فارسی زبان با وقایع رخ داده در آمریكا اشاره كرد و گفت: اتفاقات اخیری كه در آمریكا در حال رخ دادن است توانست از آمریكا مشروعیت زدایی كند و وجهه قدرت‌مندانه آمریكا را روز به روز كمرنگ‌تر كند. اتفاقی كه در بین قشر نخبه آمریكایی در حال رخ دادن است در بستر گران‌ترین دانشگاه‌ها اتفاق افتاده، دانشگاه‌هایی كه سازنده شبكه و چهارچوب سیاسی آمریكا در سال‌های آینده هستند.
وی افزود: این دانشجویان باوجود اینكه هزینه‌های بسیاری را برای تحصیل پرداخت می‌كنند و نسبت به آینده سیاهی كه برای آنان توسط رجل سیاسی رخ می‌دهد آگاه هستند اما در راستای دفاع از حق در این اجتماعات حضور پیدا می‌كنند. در ابتدای طوفان الاقصی، عكس دانشجویانی كه مخالف لابی صهیونیستی بودند روی كامیون‌ها چسباندند و در سرتاسر شهر چرخاندند تا انگشت‌نما شوند و به اصطلاح تبدیل به مرده در جامعه شوند.
***مواجه رسانه‌های بیگانه با پدیده‌هایی كه ایران و غرب رخ می‌دهند، چگونه است؟
داودی با بیان این موضوع كه اساسا از تمدن غربی چیزی باقی نمانده است، گفت: رسانه‌های بیگانه سه فرم از مواجهه را با پدیده‌هایی كه در ایران و غرب رخ می‌دهد را دارند. فرم اول این است كه ابتدا این مسئله را یك اتفاق عادی جلوه دهند، بی بی سی و دویچه وله گزارشی را توأمان با یكدیگر كار كردند كه بی بی سی بیشتر به آن پرداخت و از این بعد بررسی پرداخت كه علی رغم اینكه پلیس به این اتفاق ورود كرد و دانشجویان را دستگیر كرد اما از گلوله‌های پلاستیكی برای شلیك استفاده نكرد و در مابقی زمان برنامه بیش از دو سوم زمان موجود به مقایسه اعتراضات با ایران پرداخت.
وی ادامه داد: در اولین تصویراین گزارش فردی در حال گرفتن گزارش است در حالی كه گلوله به صورت وی اصابت می‌كند. نخستین مرحله‌ای كه این رسانه‌ها در پیش می‌گیرند این است كه وقایع را تا جایی كه به نفع منافع غرب است عادی جلوه می‌دهند و زمانی كه واقعا علیه غرب است را در رابطه بین رفتار انتظامی، نظامی و امنیتی نسبت با پدیده های اجتماعی بررسی می‌كنند.
داودی گفت: این رسانه‌ها در مرحله دوم اقدام به تخفیف دادن موضوع می‌كنند و به دنبال این هستند كه اتفاقی كه در آمریكا رخ داده را امری طبیعی جلوه دهند. رسانه‌ها در این گام سعی می‌كنند به موضوع نپردازند و یا اگر می‌پردازند مدلینگ بپردازند و حتما در تطبیق با مدل هدف به آن پرداخته شود. در این مرحله اتفاق را عادی جلوه می‌دهند و معترضین را محكوم به رفتاری غیر قانونی می‌كنند و مقابله با آن را رفتاری قانونی می‌دانند.
كارشناس و تحلیل گر حوزه رسانه افزود: در گام سوم به شرایط سیاسی و محیطی در كشور مبدأ و مقصد می‌پردازند، مفهومی كه در آمریكا تحت عنوان خطوط قرمز سیاسی در حوزه علمی ترسیم شده است اگر به هر دلیلی شكسته شود مستحق مجازات است، رسانه‌های بیگانه فارسی زبان به هیچ عنوان به تفسیر این موضوع نمی‌پردازند و در لحظه اقدام به عملیاتی كردن آن می‌كنند.
داودی ادامه داد: در مرحله سوم راجع به موضوعات و كشور مقصد یعنی ایران شروع به گفتمان می‌كنند و سعی دارند تا وقایع رخ داده در دل آمریكا را به سمت اعتراضات در ایران ببرند. مخاطب در این بین با دوگانگی از بعد منفی مواجه می‌شود، از این بابت كه غرب اعتراضات خود را مثبت نشان می‌دهد در حالی كه در داخل بگونه‌ای دیگر روایت می‌شود و این موجب بی اعتمادی مخاطب به رسانه‌های داخل می‌شود و رسانه بیگانه محمل نشان دادن برای ایجاد تراز عدالت رسانه‌ای می‌شود.
وی با بیان این موضوع كه مخاطب در یك گردش ژله‌ای در بین رسانه‌ها با دوگانگی مواجه می‌شود، گفت: غرب در واقع اعتراضات در دانشگاه را به نمایش گذاشتند اما تفسیرهایی كه به نفع خودشان باشد از آن داشتند و با انتهای بازی كه برای این موضوع در نظر گرفتند، مخاطب را مردد می‌كنند، بنابراین اساس روش غرب به نوع زاویه بندی در ابتدا و انتها دو پیامی است كه در مبدا و مقصد راجع به آن صحبت می‌كنند.
***وارونه نمایی رسانه‌های بیگانه از جنبش دانشجویان دانشگاه كلمبیا
شكوری با بیان این موضوع كه رسانه‌های آمریكایی در همان ساعات اولیه اقدام به تعریف شاخص‌ها می‌كنند، گفت: در ماجرای بیداری اسلامی كه خارج از منطقه ما از آن با نام بهار عربی یاد می‌شود در ساعات اولیه در زیر نویس تصاویر از عبارت انقلاب استفاده كردند و زمانی كه متوجه این موضوع شدند كه بیداری اسلامی در حال شكل‌گیری است از عبارت شورش اجتماعی استفاده كردند.
وی ادامه داد: در قضیه جنبش اجتماعی دانشجویان از عبارت معترضان دانشجویی طرفدار فلسطین استفاده كردند تا بدین‌گونه مخاطب را با قضاوت مواجه كنند، این اعتراض در نیویورك كه به اسرائیل دوم معروف است رخ داد و به اندازه‌ای در این منطقه صهیونیسم است كه تفاوتی با اسرائیل ندارد بلكه بسیاری از نوشته‌ها در سرتاسر این كشور به زبان عبری است.
شكوری افزود: در واكنش رسانه‌ها به جنبش دانشجویی آمریكایی ما شاهد این موضوع بودیم كه از همان ابتدا صف معترضان غیر طرفدار فلسطین كه برای حقوق بشر اعتراض می‌كنند در قشرهای مختلف بدنه جامعه آمریكا وجود دارند، اما این اعتراض به نسل كشی بوده است و رسانه‌ها با شیوه تیتر زنی به دنبال قضاوت مردم هستند كه این افراد را دانشجویان طرفدار فلسطین بخوانند و با پخش مصاحبه با دانشجویان شرقی گفته خود را تایید می‌كنند تا به مخاطب این را القا كنند كه این معترضین طرفدار فلسطین همان مسلمانان هستند.
وی گفت: غرب با نشان دادن بخشی از وقایع رخ داده برداشت خود را در ذهن مخاطب شكل می‌دهد و از او فرصت اگاهی همه جانبه نسبت به وقایع رخ داده را می‌گیرد در اتفاقی كه ذر دانشگاهی در كلمبیا رخ داد از همه اقشار و تفكرات و ملیت‌ها حضور داشتند اما تنها افرادی با چهره غربی را به تصویر می‌كشند تا به اهداف خود و شكل گیری آن چیزی كه می‌خواهند در ذهن مخاطب اتفاق بیوفتد نزدیك‌تر شوند.
شكوری با اشاره به این موضوع كه غرب در تلاش برای نیازسازی عمومی جهت سركوب است، گفت: این رسانه‌ها از پلیس می‌خواهند كه اقدام به جمع آوری این افراد كنند و در اخبار خود از عباراتی نظیر پاكسازی محوطه دانشگاه از چادرها و زباله‌ها استفاده می‌كنند.
وی عنوان كرد: این دانشگاه‌ها در ابتدا در بیانیه‌های خود از واژه‌های زیبا حقوق بشر و آزادی بیان استفاده می‌كنند اما در عمل بگونه‌ای دیگر رفتار می‌كنند، به عنوان نمونه دانشگاه شمال شرقی بیانیه‌ای صادر كرده و در آن می‌گوید در این تضاهراتی كه دو روز پیش بوسیله سازمان دهندگان حرفه‌ای آغاز شده، بدون هماهنگی با دانشگاه است و جریانی است كه نفوذ كرده و از تعابیر و توهین‌هایی یهودی ستیزانه از جمله شعار یهودیان را بكش استفاده می‌كنند.
***اورژانس خدمات اجتماعی رسانه‌های بیگانه
طباطبایی با اشاره به این موضوع كه رسانه‌های بیگانه در حال انجام رسالت خود هستند، گفت: ورود پلیس به اجتماع دانشجویان ترس را تبدیل به نفرت كرد، این تبدیل ترس به نفرت به خصوص در بین مردم و دانشجویان زنگ خطر است و در واقع آغاز و شروع عملیاتی خواهد بود كه شاید رهبر مشخصی نداشته باشد. در حال حاضر یكی از سوالات دانشجویان این است كه چرا بایدن كه خود را فردی لیبرال و دموكرات معرفی كرد حالا در مقابل دانشجویان معترض و در پی سركوب آنان برآمده است و چرا باید سرمایه عظیمی صرف نسل كشی شود.
وی ادامه داد: اهمیت اسرائیل در امنیت ملی آمریكا را نباید فراموش كرد، بسیاری از دانشجویان در ذهنشان این سوال شكل گرفته است كه برای امنیت ملی چرا اسرائیل اهمیت دارد و اینگونه پلیس ورود می‌كند. بحث راوی سفید از دیگر موضوعات پر اهمیت حال حاضر است، این اتفاقات در همه جهان در حال رخ دادن است اما چه می‌شود كه همه نگاه‌ها ناگهان به یك سو جلب می‌شود، این به اهمیت راوی سفید بر می‌گردد و آمریكا نیز از همین رخ داد آسیب خواهد خورد.
***عقب گرد رسانه های فارسی زبان در مواجهه با طوفان الاقصی
داودی عنوان كرد: سوژه موثر می‌تواند رسانه كارآمد را خلق كند، موضوعی تحت عنوان طوفان الاقصی سوژه منلسبی بود اما نه برای طرف غربی به همین دلیل بسیاری متد ها و روش‌هایی كه رسانه‌های بیگانه فارسی زبان و رسانه‌های آموزگار این رسانه‌ها همانند سی ان ان یا فاكس نیوز زمانی كه وارد حوزه سوژه پردازی شدند با یك تركیبی رو به رو شدند كه آن‌ها را مجبور به بازگشت به عقب می‌كرد.
كارشناس و تحلیل گر حوزه رسانه ادامه داد: رسانه‌های بیگانه دارای دو لبه اجرا هستند یك لبه تیز موضوعات و دیگری تعریف سرویس‌های استاندارد برای مخاطبین است، سرویس خدمات اعتراض اجتماعی این عبارتی است كه بی بی سی فارسی بسیار به آن می‌پردازد. بخشی از این سرویس به میزان نیاز مخاطب به خدمات رسانه خارجی به معترض در ایران كه محروم از حقوق اعتراضی شده است، بر می‌گردد و بخشی دیگر به اورژانس خدمات اعتراضی بر می‌گردد اینكه مخاطب در حداقل زمان بین رویداد، به نمایش گذاشتن و برجسته سازی به خروجی مطلوب برسد. بی بی سی در نشر اخبار خود از عبارت‌هایی نظیر اینكه پلیس موظف است از یك بهم ریختگی كه دلیلی برای آن نمی‌بیند بدون درگیری جلوگیری كند.
شكوری گفت: رسانه‌های بیگانه برای كنترل افكار عمومی در ایران از مدل‌های بسیاری بهره می‌برند، عملیات غرور آفرین وعده صادق، صدای بی صدایان و طوفان الاقصی چند موردی بودند كه موجب آگاهی بسیاری از این دانشجویان شدند. كارفرمای رسانه.های غربی مشخص هستند و در نتیجه مدل‌هایی كه توسط این رسانه‌ها پیگیری می‌شود مدل‌هایی است كه حاكمان آن‌ها از آن استفاده می‌كنند.
وی افزود: بسیاری از مسئولان دانشگاه در بیانیه‌های خود عنوان می‌كنند كه به طور كامل از آزادی بیان حمایت می‌كند اما این اقدامات خراب كارانه دانشجویان را مورد نقد قرار می‌دهند و به صورت كاملا جدی با آن برخورد می‌كنند، یعنی شعار آزادی را می‌دهند اما به این گونه عمل نمی‌كنند بلكه تنها در ظاهر وجهه آزادی را به نمایش می‌گذارند، گاهی شاهد این هستیم كه افراد به دلیل انتقادی بسیار كوچك از رژیم صهیونسیم بركنار می‌شوند، حتی در حد شوهی هم اجازه نمی‌دهند كسی آن ها را مورد نقد قرار دهد.
***هلوكاست واقعی كیست؟!
شكوری ادامه داد: اسرائیلی ها به اندازه‌ای سلطه دارند كه می‌توانند از كوچكترین جزییات رفتاری افراد و نقدها و نقطه نظرات آن‌ها نسبت به رژیم صهیونسیتی آگاه شوند و به بدترین شكل موجود به مقابله با آن بر بیایند. ما حتی در تصاویر منتشر شده نیز شاهد این موضوع هستیم كه جمعیت افراد معترض را اندك و جمعیت افرادی كه به مقابله با این دانشجویان اعتراض كردند را زیاد نشان می‌دهند در حالی كه دوربین‌های شخصی جمعیت حقیقی افراد معترض را به نمایش می‌گذارد.
وی افزود: بسیاری از این افراد پرس تی وی را می‌شناسند و به خوبی در حال دیده شدن است، برنامه صدای بی صداهای پرس تی وی با اینكه در تهران است به بركت فناوری‌های نوین در حال دیده شدن است و دیگر نیازی نیست كه حتما در كشوری مانند انگلیس دفتر داشته باشیم تا بتوانیم دیده شویم، امروزه وقایع واقعی در حال دیده شدن است و مردم جهان حالا به درستی می‌توانند تشخیص دهند كه هلوكاست و ظالم واقعی كیست.
طباطبایی با اشاره به این موضوع كه رسانه‌هایی مانند پرس تی وی به خوبی توانسته اند تا صدای این افراد باشند، گفت: در ایران و در فضای دانشجویی خودمان به خوبی عمل نكرده‌ایم، ما شاهد این هستیم كه در آن دانشگاه‌ها دانشجو با وجود اینكه می‌داند بعد از حضور در این تجمع با مرگ اجتماعی مواجه خواهد شد اما به دفاع از مظلومان به پا می‌خیزند. در حالی كه افكار دانشجویان ما تحت سلطه غرب است و لازم است تا رسانه‌های ما پر رنگ تر حضور پیدا كنند.
شكوری با اشاره به این موضوع كه جنبش دانشجویان معترض ایران به عملكرد رژیم صهیونسیت این روزها در حال وایرال شدن از طریق شبكه های مختلف است، گفت: عملیات روانی كه غرب بر روی مردم ما خاصه دانشجویان انجام می‌دهند بسیار قوی است، آن‌ها از تظاهرات ما با نام تظاهرات حكومتی یاد می‌كنند در حالی كه تظاهرات ما در ایران تظاهراتی مذهبی است و لازم است تا رسانه‌های ما در داخل نیز با همین قدرت عمل كنند.
***حكمرانی مدرن یا میدان‌داری رسانه‌ها
داودی گفت: حكمرانی در حوزه متعالی خود، حكمرانی مدرن توسط رسانه تعریف می‌شود باید بپذیریم كه در در یكی دو سال گذشته رسانه‌های ما به شدت در این حوزه نزول كردند و نه تنها خود بلكه همه توابع را هم از اینكه بتوانند یك مسئله دقیق حقه را تبدیل به حقوق حقه كنند، ساقط كرده‌اند.
كارشناس و تحلیل گر حوزه رسانه ادامه داد: اگر ده درصد شبكه اینترنشنال فعالیت كرده بودیم شاید می‌توانستیم در آمریكا میدان‌داری كنیم تجربه میدان‌داری رسانه‌های ما در آمریكا در زمان جرج فلوید رخ داد، رسانه در جمهوری اسلامی ایران با مشی انقلابی‌گری در سطح منطقه توانست موفق عمل كند.
داودی افزود: جامعه آمریكایی جامعه پیچیده‌ای نیست بلكه بسیار دورافتاده و مهجور نسبت به برخی از موضوعات است ولیكن رسانه در تلاش است تا به میدان نقش بدهد، اگر در این نقش دادن دانشگاهی مثل دانشگاه كلمبیا ورود كند یعنی او دارد این دانشگاه را در این میدان تبدیل به یك نقش پذیر می‌كند تا بتواند از آن نیز خروجی متفاوتی بگیرد. آن چه كه در آمریكا رخ می‌دهد باید به نفع حكمرانی آمریكایی تمام شود حتی اگر كشتار داشته باشد، این كه در دانشگاه در حال زدن دانشجویان هستند را تعریفی از آزادی تلقی می‌كنند چرا كه نتیجه باید به نفع حكمرانی تمام شود.
شكوری گفت: بخشی از اطلاع رسانی در دنیا برعهده رسانه‌های مستقل است این كه در شهر های مختلف شاهد این هستیم در جبهه انقلاب افراد خوش ذوق توانسته‌اند صدای بی صدایان باشند و اینگونه جهان را بیدار كنند، شاید در حال حاضر آمریكا جنبش دانشجویان دانشگاه كلمبیا را سركوب كنند اما این اتفاق در خاطر تاریخ خواهد ماند.
داودی گفت: ما راجع به بسیاری از پیده‌ها قدرتمند عمل كردیم اما نقد جدی علمی به روش و نگرش نسبت به رسانه از حوزه خارج به داخل وجود دارد، یعنی آن چه كه مخاطب در داخل باید نسبت به وقایع رخ داده در خارج بداند.
طباطبایی با اشاره به این موضوع كه افسانه آمریكا در حال فروپاشی است، عنوان كرد: بپا خیزی مردم جهان فروپاشی افسانه آمریكا را به دنبال خواهد شد و خون بی گناهان و نسل كشی كه رخ می‌دهد قطعا غیر از این نیز اثر نخواهد داشت، گاندی گفته بود كه آزادی جهان ایده جالبی است، دقیقا همین طور است و آزادی جهان ایده است اما لیبرالیسم نمی‌گذارد آزادی بیان اتفاق بیوفتد و جلو آن را می‌گیرد اما در آینده‌ای نه چندان دور قطعا این آگاهی جهانی رخ خواهد داد و همه جهان صدای بی صدایان خواهند شد.
گفتنی است؛ برنامه «امواج شبهه» گفتگویی تخصصی پیرامون ماهیت‌شناسی و رفتارشناسی رسانه‌های فارسی‌زبان بیگانه است كه با هدف روشنگری و افشای تكنیك‌های رسانه‌ای است، روزهای یكشنبه و سه‌شنبه ساعت 16 به مدت 60 دقیقه از آنتن این شبكه به نشانی موج اف‌ام ردیف 103,5 مگاهرتز پخش می‌شود.
علاقه‌مندان می‌توانند نظرات خود را از طریق سامانه پیامكی 300001035 و شماره 09039134744 در پیام‌رسان‌های مجازی به اشتراك بگذارند. این برنامه به سردبیری دكتر علیرضا داودی، نویسندگی و تهیه‌كنندگی سیده فاطمه شعار، اجرا و كارشناسی محمدرضا اشراقی به روی آنتن می‌رود. همچنین در این برنامه فائزه مقدم مسئول دعوت از مهمانان، فائزه سلطانی خبرنگار و مائده حیدری به‌عنوان آیتم ساز برنامه امواج شبهه فعالیت می‌كنند.
